HEALMates, heb je ooit meegemaakt dat een kind ineens zegt: “Waarom ben ik zo donker?” of “Ik wil zo dun zijn zoals zij…”? Zulke simpele opmerkingen kunnen zomaar uit hun mond komen. Kinderen horen dingen op school, van wat ze kijken, uit gesprekken binnen de familie of door kleine vergelijkingen onderling—en ze nemen dat allemaal mee in hun gedachten. Wat jammer is: schoonheidsnormen van tegenwoordig zijn niet alleen zwaar voor volwassenen, maar drukken ook steeds vaker op kinderen. Daarom is het belangrijk om body positivity al vroeg te introduceren.
Body positivity is een manier van denken die kinderen helpt hun eigen lichaam te accepteren en te waarderen zoals het is, zonder zichzelf met anderen te vergelijken. Kortom: body positivity gaat erom dat kinderen zich comfortabel en zelfverzekerd voelen met hun lichaamsvorm, huidskleur, manier van kleden en hun unieke eigenschappen. Het doel is dat kinderen leren respect te hebben voor hun eigen lichaam, voor dat van anderen, en voor alle vormen van diversiteit. Wanneer deze waarde vroeg wordt aangeleerd, groeien kinderen op met een sterkere mentale veerkracht, minder neiging tot vergelijken en meer empathie voor hun vrienden. Laten we samen rustig ontdekken hoe we body positivity kunnen aanleren, HEALMates.
1. Alles Begint Thuis
Thuis is de plek waar het eerste verhaal van een kind wordt gevormd. Nog voordat kinderen de betekenis begrijpen van woorden als slank, dik of donker, pikken ze al onze reacties op wanneer we over lichamen praten. Veel ouders realiseren zich niet dat kleine opmerkingen diep kunnen blijven hangen bij een kind. Denk aan klagen over een bol buikje, commentaar geven op de huid van je kind die donkerder wordt door het buitenspelen, of een neefje of nichtje prijzen omdat die een lichtere huidskleur heeft.
Kinderen groeien op met het spiegelbeeld dat ze thuis zien. Als ze dagelijks horen hoe er kritiek wordt geleverd op lichamen, dan leren ze datzelfde gedrag richting zichzelf. Terwijl veranderingen in het lichaam gewoon onderdeel zijn van groei. Daarom is het belangrijk om negatieve verhalen om te zetten in neutralere en gezondere boodschappen. Bijvoorbeeld door uit te leggen dat een lichaam verandert en dat dat normaal is, of door dankbaarheid te tonen voor ons eigen lichaam zodat kinderen een goed voorbeeld zien. De grootste verandering ligt niet bij het kind, maar in de manier waarop we thuis communiceren. Wanneer het huis een plek wordt waar zacht en respectvol over lichamen wordt gesproken, groeit een kind op met een positievere lichaamsbeleving.
2. Maak Kinderen Vroegweg Vertrouwd met Lichaamsdiversiteit
Kinderen moeten begrijpen dat mensenlichamen in veel verschillende vormen bestaan. De wereld is kleurrijk, en schoonheid kent geen vast model. Er zijn lichte, bruine, donkere en warme huidtinten, en ze zijn allemaal mooi. Er zijn lange, korte, slanke en vollere lichamen, elk met hun eigen kracht. Steil haar, kroeshaar, krullen of golvend haar, allemaal hebben ze hun eigen charme.
Het aanleren van diversiteit hoeft niet ingewikkeld te zijn. Een eenvoudig gesprek over wat een kind leuk vindt aan zijn of haar eigen lichaam is al een goede start. Je kunt een kind vragen drie dingen te noemen waar ze vandaag blij mee zijn aan hun lichaam. Niet gericht op de vorm, maar op wat hun lichaam kan. Dit helpt kinderen hun lichaam te zien als een middel om te groeien, niet als iets dat constant vergeleken moet worden.
Prentenboeken, kinderfilms en verhalen met diverse personages kunnen ook een brug vormen. Wanneer kinderen verschillen als iets normaals zien, worden ze vanzelf inclusiever, minder snel neerbuigend en voelen ze zich minder snel minderwaardig wanneer ze anderen zien.
3. Gebruik Gezonde Taal en Vermijd Vergelijken
De taal die kinderen horen, wordt de taal die ze zelf gaan gebruiken. Daarom is het belangrijk om opmerkingen als “je wordt dikker”, “wat is hij klein” of “zijn huid is zo donker” te vermijden. Voor volwassenen zijn zulke opmerkingen soms onschuldig, maar voor kinderen kunnen ze hard aankomen. Ze leren dan dat hun lichaam iets is om over te oordelen in plaats van iets om te waarderen.
Gezonde taal versterkt juist. Bijvoorbeeld door te zeggen: “We geven geen commentaar op iemands lichaam,” of “de huidskleur van iemand bepaalt niet of iets goed of slecht is.” Leer kinderen ook grenzen: je praat niet over iemands lichaam zonder toestemming. Dit klinkt simpel, maar kan pesten al op jonge leeftijd tegengaan.
Daarnaast is het goed om complimenten niet enkel op uiterlijk te richten. Als een kind elke dag alleen maar hoort dat het mooi of knap is, kan het geloven dat hun waarde afhangt van hoe ze eruitzien. Richt complimenten liever op andere dingen: hun vrolijkheid, doorzettingsvermogen, moed of vriendelijkheid. Zulke complimenten bouwen een stabieler en gezonder zelfvertrouwen op.
Vergelijken met broers, zussen of vrienden moet ook worden afgeleerd. Opmerkingen zoals “kijk je neef, die is veel langer” of “waarom ben jij niet zo licht als je zusje?” kunnen een blijvende indruk achterlaten. Een kind groeit mentaal veel vrijer op wanneer thuis geen plek is waar constant wordt vergeleken.
4. Maak van Thuis een Veilige Ruimte voor Lichaamsacceptatie
Body positivity kan een dagelijkse cultuur van veiligheid en acceptatie creëren. Thuis moet een plek zijn waar kinderen vrij zijn van bodyshaming, vrij van uiterlijkcommentaren en vrij van benauwende schoonheidsnormen. Geef kinderen de ruimte om hun eigen kleding te kiezen op basis van kleur, stof en model waar ze zich prettig in voelen.
Richt je ook op de functie van het lichaam, niet op de vorm. Door dingen te zeggen als: “Je benen zijn sterk, je kon echt snel rennen,” of “je handen zijn zo creatief, je kunt prachtig tekenen.” Zulke opmerkingen leren kinderen dat hun lichaam waardevol is door wat het kan, niet door hoe het eruitziet.
Een huis dat lichamelijke veranderingen accepteert, positieve bevestiging geeft en niet focust op uiterlijk, is de beste voedingsbodem voor een kind om een gezonde relatie met zichzelf op te bouwen. Vanuit die basis groeit een kind mentaal stabieler, zachter en met meer respect voor diversiteit.
Body positivity aanleren betekent kinderen meegeven dat ieder lichaam respect verdient. We bouwen aan een generatie die mentaal sterker is, die anderen niet snel neerhaalt, die niet onder drukkende schoonheidsnormen hoeft te lijden en die zelfverzekerd is in wie ze zijn. En dat alles begint thuis—bij kleine gesprekken, bij de manier waarop wij met ons eigen lichaam en dat van hen omgaan, elke dag opnieuw.


